Opvliegers zijn momenten waarop je het opeens heel warm krijgt doordat je lichaam extreem reageert op kleine temperatuurverhogingen (denk aan het drinken van een warm kopje koffie of bij lichte inspanning).
Meestal krijg je een rode nek, rode borst en een rood hoofd, krijg je een warme huid en gaat je hardslag iets omhoog. Dit alles duurt maar een paar minuten, maar kan, vooral ’s nachts, ook leiden tot hevig zweten. De meeste mensen kennen opvliegers van vrouwen die in de overgang zijn; 80% van de vrouwen in de overgang krijgt last van opvliegers en het is daarmee het meest karakteristieke symptoom van de overgang.
Vrouwen in de overgang menstrueren niet meer; dat houdt in dat er bij hen geen eitjes meer rijpen en ze die dus ook niet meer maandelijks met het bloederige baarmoederslijmvlies hoeven af te stoten. De eitjes rijpen normaal in de eierstokken en produceren daar onder andere de hormonen progesteron en oestrogeen. Als er dus geen eitjes meer rijpen zoals in de overgang, neemt de hoeveelheid progesteron en oestrogeen af. Vooral de daling in oestrogeen leidt tot het gemakkelijk krijgen van opvliegers.
Oestrogeen zorgt vóór de menopauze voor het instellen van een soort van nul-zone waarbinnen je lichaamstemperatuur kan dalen en stijgen zonder dat je gaat zweten of je kippenvel krijgt. Doordat een vrouw in de overgang veel minder oestrogeen heeft, wordt de bovenkant van de nul- zone naar beneden bijgesteld, -de nul-zone wordt dus kleiner-, en is de vrouw gevoeliger voor temperatuurstijgingen. Dus iedere keer dat je lichaamstemperatuur iets stijgt, wordt er een opvlieger uitgelokt.
Maar de overgang, ook wel de menopauze geheten, hoeft niet perse de oorzaak te zijn van de opvliegers. Opvliegers kunnen ook uitgelokt worden door paniekaanvallen, een hyperactieve schildklier, door bepaalde geneesmiddelen, alcoholgebruik en voedingsadditiva (denk bijvoorbeeld aan rode pepers).