Soms als je zenuwachtig bent, verliefd of gespannen, gaat je hart even tekeer. Dan lijkt het net alsof je hart overslaat of dat hij juist ineens een paar keer snel achter elkaar slaat. Vaak is dat een gevolg van de adrenaline (spanningshormoon) in je lichaam, die ervoor zorgt dat je hart sneller pompt zodat je lichaam meer zuurstof krijgt. Maar sommige mensen hebben dit gevoel ook weleens als ze niets bijzonders doen, dan heet het een hartritmestoornis…

Het samentrekken van het hart(cor) gebeurt door een signaal vanuit een groep cellen vanuit het hart zelf. Je hartcontractie wordt dus niet aangestuurd door zenuwen vanuit je hersenen.
De groep cellen die het signaal geeft wordt ook wel sinusknoop genoemd. De sinusknoop(pacemaker) bevind zich in de rechterboezem(atrium) en geeft ongeveer 40 tot 60 impulsen per minuut (in rust). Vanuit de sinusknoop verspreid de elektrische activiteit zich naar de atrioventriculaire knoop en over beide boezems, waarvan de spieren in de wanden vervolgens samentrekken.
De AV-knoop (atrioventriculaire knoop) is een tweede groep gespecialiseerde hartcellen, die het signaal vanuit de boezems vertraagt, door de lagere geleidingssnelheid. Dit zorgt ervoor dat de kamers(ventrikels) later samentrekken dan de boezems omdat het elektrisch signaal iets later aankomt.
Doordat de kamers iets later samentrekken, kan het bloed wat vanuit de boezems in de kamers stroomt, meteen worden doorgepompt in de aorta en de longen.

Ritmestoornissen(aritmieën) zijn hartslagfrequenties waarbij de tijd tussen twee hartcontracties afwijkt van normaal. Dit kan zijn een snellere hartslag (tachycardie), een tragere hartslag (bradycardie) of een onregelmatig ritme (aritmie). Deze laatste is in feite ook de noemer waar Tachycardie en Bradycardie onder vallen.
Extrasystole is een voorbeeld van een veel voorkomende en onschuldige hartritmestoornis. Dit komt doordat het hart dan een ander signaal krijgt naast die van de sinusknoop, waardoor het hart onregelmatiger slaat. Er volgen twee contracties zeer snel op elkaar, waardoor in het eerste geval de kamers niet de kans krijgen zich goed te vullen met bloed. De tweede keer lopen ze wel helemaal vol en als de kamers dan samentrekken zorgt dit voor een bons-gevoel vanwege de kracht die dan door het hart uitgeoefend wordt. Veel mensen ervaren dit alsof het hart even overslaat.
Fibrillatie is een ritmestoornis, waarbij niet alle spieren van je hart tegelijk (van de boezems of kamers) samentrekken maar allerlei delen zich ongelijk samentrekken. Je hartslag kan dan soms oplopen tussen de 180 en 400 slagen per minuut. Fibrillatie in de kamers is erg gevaarlijk en zonder behandeling dodelijk.

Christa Nederstigt