Naarmate mensen ouder worden, krijgen ze vaak allerlei kwaaltjes. Een daarvan is dat ze slechter gaan zien. Ze worden verziend. Als je verziend bent, zie je dingen die ver weg zijn wel goed, maar dingen die dichterbij zijn zijn moeilijk scherp te zien. Hoe komt het dat oudere mensen verziend worden?

“Verziend zijn” is het gevolg van een te platte lens in je oog of door een te korte oogbol. Het brandpunt van de lens ligt dan te ver van de lens. Daardoor vallen de lichtstralen niet op je netvlies samen maar erachter. Het gevolg is dat de spiertjes om je lens de lens boller gaan maken (accommoderen), zodat de lichtstralen wel op je netvlies samenvallen. Dit kost veel inspanning. Dichtbij zien vergt nog meer inspanning, en vaak lukt dat dan niet meer. Al die extra inspanning kan zorgen voor vermoeidheid, spanning en gevoel van ongemak.
Jongeren kunnen nog relatief goed accommoderen, waardoor hun oogafwijking niet zo snel voor problemen zorgt, en dus niet aan het licht komt. Maar hoe ouder je wordt, hoe meer moeite je krijgt met accommoderen. En dus kun je steeds minder goed dichtbij zien.

De reden dat ouderen steeds meet problemen krijgen met accommoderen, komt door een onderliggende ouderdomsaandoening: presbyopie.

Presbyopie

Wanneer iemand ouder wordt, wordt de lens groter, dikker en steeds minder elastisch. Hierdoor neemt het vermogen van de lens om boller en platter te worden af. Bij iemand van rond de 70 jaar is deze functie van de lens vaak helemaal verdwenen. De lens blijft dan in één bepaalde vorm en kan niet meer accommoderen, waardoor de lichtstralen uit maar één punt op het netvlies vallen. Presbyopie is dus een toestand waarbij de lens niet meer van vorm kan veranderen. Mensen met presbyopie kunnen vaak en van veraf en van dichtbij niet meer scherp zien.

Er zijn ook andere oogaandoeningen die veel voorkomen bij ouderen.

Lenstroebeling

Lenstroebeling (cataract) zorgt bijvoorbeeld dat de lens troebel wordt, waardoor je minder licht opvangt. Dit heeft als gevolg dat je vooral in het donker minder details kunt onderscheiden. Lenstroebeling is een onderdeel van het natuurlijke verouderingsproces.

Maculadegeneratie

Maculadegeneratie is een aandoening van de gele vlek, het gedeelte van het netvlies dat verantwoordelijk is voor het centrale gezichtsvermogen (dat waarop je focust). 60+ers hebben de grootste kans op masculadegeneratie. Meestal zorgt deze aandoening dat je wazig gaat zien.

Glaucoom

Bij Glaucoom is de druk in je oog te hoog. In het oog worden vloeistoffen gevormd, en als deze niet goed worden afgevoerd ontstaat er een overdruk. Dit kan erg schadelijk zijn voor de oogzenuw, die de informatie van het netvlies naar de hersenen verstuurd. Een gevolg is vernauwing van het gezichtsveld, en stoornissen in het gezichtsvermogen. Als dit niet wordt behandeld kan het zelfs blindheid tot gevolg hebben.

Frank van Rest