Het lijkt een ingewikkelde term voor wellicht een nog ingewikkeldere uitleg. Als we stellen dat ‘hemi’ half betekent en ‘parese’ verlamming, wordt het ons echter al een stuk duidelijker. Een hemiparese duidt namelijk op een gedeeltelijke verlamming.

Hemiparese: ‘halfverlamming’

De term hemiparese wordt gebruikt om aan te geven dat het gaat om een verlamming van de spieren van één lichaamshelft. Ons zenuwstelsel bestaat uit verschillende soorten zenuwen: sensibele en motorische zenuwen. De sensibele zenuwen geven zintuiglijke prikkels, zoals aanraking en pijn, door aan de hersenen. De motorische zenuwen zorgen voor het transport van signalen voor de controle van de spieren. De signalen voor spieractiviteit worden vanuit de hersenen en de hersenstam naar het ruggenmerg gevoerd, en van daaruit via de motorische zenuwen naar de spieren. Hemiparese onstaat wanneer de doorgifte van de signalen in de hersenen of in de hersenstam op bepaalde plaatsen geblokkeerd wordt. Hemiparese kan verschillende oorzaken hebben als een hersentumor, hoofdletsel of een blokkade van de bloedtoevoer aan één kant van de hersenen. Daarnaast kan er ook sprake zijn van een tijdelijke hemiparese bij een epileptische of migraineaanval.

Diagnose

Zoals bij zoveel aandoeningen opgaat is het heel belangrijk zo snel mogelijk contact op te nemen met een arts of specialist voor het stellen van een diagnose. Ook is een beschrijving van de exacte klachten niet minder belangrijk. Afgezien van voel-/ of zichtbare klachten, zijn ook scans belangrijke instrumenten om de hersenen en het ruggemerg in kaart te brengen, denk bijvoorbeeld aan computertomografie (CT) of kernspinresonantie (MRI). Soms wordt ook een röntgenfoto van het ruggenmerg gemaakt. Ten slotte kan ook een onderzoek van de ruggenmergvloeistof (liquor cerebrospinalis) op de aanwezigheid van infecties, deel van het onderzoek uitmaken.

Behandeling

Hemiparese als gevolg van een hersenbloeding is in de regel niet te behandelen. Soms kan het ook een kwestie van wachten zijn op de mogelijke terugkeer van bepaalde functies. Bij hemipares wordt altijd gekeken of de onderliggende oorzaak behandeld kan worden: zo is bij hersenletsel en andere aandoeningen waardoor op een deel van de hersenen druk wordt uitgeoefend, onmiddellijk behandelen noodzakelijk om de kans op complicaties zo klein mogelijk te houden. Met behulp van (steroïdale) medicijnen is de zwelling in de hersenen die bij letsel meestal optreedt, terug te dringen. Als een deel van de schedel op de hersenen drukt, bijvoorbeeld bij hoofdletsel, kan een operatie nodig zijn. Wanneer een slagader verstopt is, is snel ingrijpen van belang om de blokkade te verminderen of verwijderen.

Kans op herstel

De kans op herstel van hemiparese hangt af van de onderliggende oorzaak. Sommige mensen met hemiparese zien zich gedwongen hun manier van leven drastisch aan te passen, maar voor heel veel van hen is een actief en productief leven alsnog mogelijk. Als in de verlamde kant van het lichaam weer enige spieractiviteit of gevoel ontstaat, bestaat er een kans op volledig herstel. In zo’n geval kan het genezingsproces wel zes maanden of langer duren, met een kans dat de verschijnselen gedeeltelijk blijven bestaan. Wanneer de verlamming en gevoelloosheid langer dan zes maanden aanhouden, is de kans groot dat de verschijnselen niet meer over zullen gaan.

Linda Corporán