Het is wormvormig, het hangt aan de dikke darm en wanneer het ontstoken is, doet het ontzettend veel pijn. Op naar de operatietafel, want hier hebben we te maken met een blindedarmontsteking.

Wat is een blindedarm?

De blindedarm – de appendix - is eigenlijk geen darm, maar een wormvormig aanhangsel dat aan de dikke darm vastzit. Het is twee tot twintig centimeter lang, ongeveer even dik als een pen, hol en bevindt zich rechtsonder in de buik. Het lymfeweefsel waaruit de blindedarm bestaat is hetzelfde als dat van de neus-en keelamandelen. Ooit heeft de blindedarm een speciale functie gehad, maar heeft deze in de loop der tijd verloren, het wordt daarom ook wel een rudimentair orgaan genoemd (‘overblijfsel’). Bekend is, is dat het een rol speelt bij ons natuurlijk afweersysteem. De blindedarm dankt haar naam aan het feit dat ze blind eindigend is. Dit laatste maakt het een kwetsbare plek waar micro-organismen makkelijk kunnen binnendringen en een ontsteking kunnen veroorzaken.

Appendicitis, oftewel een blindedarmontsteking

De blindedarm is zoals we al zeiden een kwetsbare plek en ontvankelijk voor ontstekingen. Bij zo’n onsteking gaat het om een infectie van het wormvormig aanhangsel. Een blindedarmonsteking kan verschillende oorzaken hebben en is eigenlijk niet te voorkomen. Voorbeelden van mogelijke oorzaken zijn indikking van de ontlasting, worminfecties en het binnendringen van de al eerder genoemde micro-organismen. Eén op de vijftien mensen, zowel mannen als vrouwen, krijgt hier ooit mee te maken. Er lijkt een verband te bestaan tussen een vezelrijk dieet en preventie van een ontsteking, maar dit is vooralsnog niet wetenschappelijk bewezen.

Bij een ontsteking begint de pijn vlakbij de navel, zakt af naar beneden en verplaatst zich vervolgens naar rechts. Beweging, diep ademhalen, hoesten, niezen en aanraking van de pijnzone verergeren de pijn. Andere symptomen zijn misselijkheid, overgeven, obstipatie of diarree, koorts en een gezwollen buik. Natuurlijk zijn de klachten niet bij iedereen in dezelfde mate en hoeveelheid aanwezig. Om deze reden wordt een blindedarmontsteking nog weleens over het hoofd gezien. Wanneer een infectie aan de urinewegen is uitgesloten, biedt een telling van het aantal witte bloedcellen middels bloedonderzoek, vrij snel uitkomst. Daarnaast kan er een echo worden verricht om te kijken of er zich een ontsteking bevindt van het wormvormig aanhangsel. Wanneer je accuut rechtsonder buikpijn krijgt, door de pijn niet meer goed kan lopen en de pijn binnen afzienbare tijd niet overgaat maar zelfs erger wordt, ga dan snel naar de huisarts. Het gevaar dat er bestaat als je te lang met een infectie rond blijft lopen, is dat er darmperforatie optreedt. De blindedarm knapt dan als het ware open waardoor het ontstekingsvocht rechtsstreeks de buikholte instroomt. De infectueuze vloeistof kan in zo’n geval tot een buikvliesontsteking (peritonitis) leiden, wat erg gevaarlijk en zelfs dodelijk kan zijn, mits niet op tijd behandeld.

Behandeling

Meestal wordt de blindedarm direct operationeel verwijderd (appendectomie). In de buikwand wordt een aantal kleine sneetjes gemaakt waardoor een minicamera en operatie-instrumenten worden ingebracht. Middels de camera kan de chirurg zonder een al te grote incisie de appendix verwijderen. Deze techniek noemt men wel een laparoscopie. In sommige gevallen kan er niet direct geopereerd worden vanwege complicaties, zoals de al eerder genoemde perforatie of een uitbreiding van de infectie rondom de blindedarm. Antibiotica en een verlengd verblijf in het ziekenhuis behoren dan tot de remedie.

Herstel

Wanneer de blindedarm eenmaal succesvol laparoscopisch is verwijderd, kun je vrijwel direct weer eten en mag je binnen 24 uur naar huis. In het geval van een gewone operatie – dus zonder camera maar met een grotere incisie – duurt het zo’n vijf dagen voordat er weer normaal kan worden gegeten en neemt volledige herstel enkele weken in beslag. Gelukkig voor de mens dat de blindedarm makkelijk te missen is, want ook zonder blindedarm is het niet nodig je leefwijze te veranderen.

Linda Corporán