Waarschijnlijk heb je het al eens meegemaakt. Je komt bij de tandarts en je blijkt een gaatje te hebben. Nu kent iedereen de enge boor-verhalen, maar wat doet de tandarts nou echt wanneer hij een gaatje bij je gaat vullen?
Hoe krijg ik een gaatje ?
In je mond zit speeksel. Dit speeksel zit vol met bacteriën. Bacteriën zijn miniscule ééncellige beestjes die overal om ons heen leven. Veel bacteriën zijn niet schadelijk en doen goed werk. Zo zorgen de bacteriën in je speeksel ervoor dat je niet ziek wordt.
Echter wanneer je hebt gegeten gaan de bacteriën met de restjes eten vastzitten aan je gebit. Dit noem je tandplak. Wanneer je goed poetst is er niets aan de hand, maar wanneer je dit tandplak laat zitten is dat niet zo goed voor je tanden.
De bacteriën zorgen ervoor dat de etensrestjes die aan jouw tanden vastzitten, veranderen in zuur. Dit zuur is heel sterk en het eet zich een klein gaatje door het glazuur van je tand. Wanneer je er dan nog niets aan laat doen kan het zuur zich dooreten naar het tandbeen. Het krijgen van zo’n gaatje noem je cariës of tandbederf.
Bij de tandarts
Het boren
Dat kleine gaatje moet gerepareerd worden en daarvoor ga je naar de tandarts. Meestal is het gaatje dat je zelf kunt zien veel kleiner dan het daadwerkelijke gaatje. Dit komt doordat het tandglazuur je tand nog afdekt en probeert te beschermen. Maar door dit glazuur kan de tandarts ook niet goed bij het gaatje en daarom moet hij dus eerst een gaatje boren in het glazuur. Zo kan hij daarna bij het hele gaatje. Het rotte stukje tandbeen dat zichtbaar wordt nadat het glazuur is weggeslepen, wordt ook weggeboord omdat het zuur en de bacteriën zich anders alsnog kunnen gaan uitbreiden.
Omdat glazuur zo hard is kan dat wegslijpen alleen met een boor.
De tandarts gebruikt daar een diamantboortje voor. Dit boortje maakt een hoog fluitend geluid, maar trilt gelukkig heel weinig. Voor het boren in het tandbeen gebruikt de tandarts een langzamere boor die wel een beetje trilt. Met deze boor worden de bruine stukjes in je tandbeen weggeschept.
Het vullen
Nu het gaatje is schoongeboord moet de tand weer opgevuld worden. Hiervoor gebruikt de tandarts een vulling. Voor kleine gaatjes gebruikt de tandarts altijd een witte kunststof vulling. Voor grotere gaatjes, bijvoorbeeld in de kiezen, wordt ook wel een zilvere vulling gebruikt. Deze vulling heet amalgaam. Deze vulling probeert de tandarts niet zo vaak te gebruiken, omdat sommige mensen ziek worden van de metaaldeeltjes die in deze amalgaamvulling zitten. De vulling wordt aan de tand vastgeplakt met speciale lijm.
Doet het pijn?
Je tandbeen is een beetje gevoelig en daardoor kan het boren vervelend aanvoelen. Binnen in je tand zit een zenuw die pijn signaleert. Wanneer het gaatje dus groter is zal er dichter bij de zenuw geboord moeten worden. Dit maakt het gevoel vervelender.
Gelukkig kan de tandarts je een verdoving geven wanneer hij denkt dat het pijn gaat doen en dan voel je niets van het boren en vullen.